PROBLEMI SA MENTALNIM ZDRAVLJEM STANOVNIKA NA POLITIČKI BEZBEDNOSNO UGROŽENOJ TERITORIJI

Abstract

Uvod: Svetska zdravstvena organizacuja definiše mentalno zdravlje kao: „stanje zadovoljstva u kojem pojedinac realizuje sopstvene sposobnosti, može da se izbori sa uobičajenim životnim stresovima, može da radi produktivno i uspešno i sposoban je da daje doprinos sopstvenoj zajednici“. Ciljevi: su bili da se: utvrdi učestalost problema sa mentalnim zdravljem među odraslim nealbanskim stanovnicima Gnjilana, Prištine, severne Kosovske Mitrovice i Leposavića, analizira odnos učestalosti problema sa mentalnim zdravljem i osnovnih karakteristika ispitanika i analizira razlika u učestalosti problema sa mentalnim zdravljem među odraslim stanovnicima ove četiri opštine Metod: Istraživanje je izvedeno kao studija preseka na reprezentativnom uzorku odraslog nealbanskog stanovništva Gnjilana, Prištine, severne Kosovske Mitrovice i Leposavića. Za dobijanje informacija o karakteristikama mentalnog zdravlja korišćen je Goldbergov Upitnik o opštem zdravstvenom stanju. Od statističkih metoda korišćeni su: hikvadrat test, analiza varijanse, prosta i višestruka logistička regresija, za nivo značajnosti od 0,05. Rezultati: Skoro polovina ispitanika u Prištini (46,7%) i Gnjilanu (45,5%) imala je probleme sa mentalnim zdravljem, dok među ispitanicima u severnoj Kosovskoj Mitrovici i Leposaviću oko trećina njih je imala ove probleme, i to 33,8%, odnosno 31,6%. Mentalno zdravlje ispitanika u navedene četiri opštine povezano je sa polom, starošću, samoprocenjenim materijalnim stanjem, socijalnom podrškom, zlostavljanjem i procenom buduće političkibezbednosne situacije. Među ispitanicima u navedene četiri opštine postoji značajna razlika u problemima sa mentalnim zdravljem. Zaključak: Dobijeni rezultati ukazuju na visoku stopu prevalencije problema sa mentalnim zdravljem među ispitivanim stanovništvom. Utvrđivanje učestalosti i identifikacija onih grupa stanovnika kod kojih se ovi problemi češće javljaju je polazna osnova za stvaranje zdravstveno-promotivnih programa čiji je cilj smanjenje oboljevanja od mentalnih bolesti.